Eczema tiếp xúc cũng như triệu chứng của căn bệnh

Chàm là một bệnh da điển hình, có trên khắp thế giới và là bệnh hay thấy nhất. Một số bệnh da xếp vào nhóm bệnh "chàm" tại rất cao một vài quốc gia được sử dụng để chỉ một phạm trù riêng biệt to lớn nhất trong những chẩn đoán da học. Khoảng 10% dân số trên thế giới mắc bệnh chàm. Ở Việt Nam căn bệnh chàm chiếm 25% trong tổng số một số căn bệnh ngoài da. Chàm là một loại căn bệnh có sự phối hợp với các biến đổi về mặt địa lý, về chủng tộc và tính mạn của nó.

Eczema tiếp xúc (contact eczema, contact dermatitis)

Vị trí: xuát hiện trước tiên ở vùng tiếp xúc thường là vùng hở, có khi in hình vật tiếp xúc (ví dụ hình quai dép, hình dây đeo đồng hồ…)

Tổn thương cơ bản: da đỏ xung huyết, có lúc đỏ xung huyết mạnh, hơi nề, trên bề mặt có mụn nước, có khi có bọng nước, cấp tính trợt ướt, chảy dịch, phù nề. Có thể có hình thái mạn tính, khô, dầy cộm cũng như có vảy da.

Ngừng tiếp xúc bệnh thuyên giảm, tiếp xúc lại với dị ứng nguyên bệnh tái phát hoặc lớn lên.

Làm thử ứng da (Skin test) với chất tiếp xúc (dị ứng nguyên) thường dương tính, thường làm test áp da, test con tem (Patch test) tuy nhiên không làm lúc căn bệnh đang vượng hay đang chữa trị bệnh corticoids.

một số dị ứng nguyên (Allergens) ngoại giới dẫn đến eczema tiếp xúc như: Nikel, potassium dichromate, fomaldehyte, xi măng, cao su, neomycin, Streptomycin…

Eczema tiếp xúc có cơ chế miễn dịch thuộc típ IV tăng mẫn cảm loại hình chậm có vai trò lymphô T, khác với viêm da tiếp xúc không dị ứng (nonallergic) thường gọi là viêm da tiếp xúc kích ứng (irritant contact dermatitis) không có cơ chế miễn dịch dị ứng, thường do tiếp xúc một vài chất hoá học có nồng độ cao (như acid và kiềm mạnh) cũng như hầu như ai tiếp xúc đều bị tại vùng da tiếp xúc thời gian đó. Eczema tiếp xúc hay viêm da tiếp xúc là hiện tượng ngứa ở thượng bì cũng như bì, thường khởi đầu khu trú, gây ra bởi những chất gây ra dị ứng hoặc những chất dẫn đến kích thích, từ môi trường tiếp xúc với da.Có 2 dạng viêm da tiếp xúc : là viêm da tiếp xúc dị ứng và viêm da tiếp xúc kích thích .Người ta ước tính tỉ lệ bệnh viêm da tiếp xúc trong dân số chung thay đổi từ 1,5 đến 4,5%. http://phongkhamdakhoaaua.net/suc-khoe/cach-chua-di-ung-thoi-tiet-bang-meo-don-gian.html Eczema tiếp xúc là lý do cấp bách làm mất khả năng nghề nghiệp cũng như sinh hoạt cá nhân. Có thể lên đến 15% có thể tìm thấy trong các nhóm nguy cơ cao (như thợ làm tóc, thợ xây dựng nhà, nông dân, thợ xe máy ô tô, người làm vệ sinh…).

Xuất độ của Eczema tiếp xúc đã và đang tăng lên hàng năm. Eczema tiếp xúc chiếm khoảng 20% bản thân người bệnh đến phòng khám da liễu. Gần 30% những căn bệnh nghề nghiệp tại Tây Đức là chàm tiếp xúc, phần to lớn (70%) thuộc dạng kích thích. Là căn bệnh cấp tính, thương tổn xuất hiện ở vùng da hở, giới hạn tương ứng với vùng tiếp xúc, có tiền sử tiếp xúc, lúc loại trừ nguyên nhân thì khỏi, khi tiếp xúc thì bị lại. Khởi đầu phát ban chàm là khu trú cũng như giới hạn trong phạm vi tiếp xúc với tác nhân dẫn tới bệnh.

Về sau, phát ban dị ứng có thể lan ra đến những ở tại vùng da khác, hay gặp ở phần da lộ sáng của bản thân. Mặc dù vậy, bất cứ tại vùng nào của da lúc đã tiếp xúc với chất dẫn đến nhạy cảm hoặc dẫn đến kích thích đều có thể bị tổn thương. một vài nơi da dày như lòng bàn tay chân, da đầu không bị tổn thương.

Viêm da tiếp xúc kích thích thường dẫn tới tổn thương ở lưng bàn tay cũng như kẽ các ngón khá cao hơn so với mặt lòng. các tác nhân theo đường không khí (thuốc trừ sâu, thuốc trừ vật hại (chuột bọ), formaldehyde, phấn hoa…) thường gây bệnh ở mặt, cổ và cánh tay.

biểu hiện lâm sàng ở thời kỳ cấp tính theo trình tự như sau :

Trong thời kỳ cấp nếu nguyên do được loại trừ thì hồng ban biến mất trong vài ngày, mụn nước chảy nước khô đi, vảy tiết được thành lập, tróc vảy cũng như da trở lại bình thường. mặc dù vậy, nếu như sự tiếp xúc với tác nhân gây bệnh còn tiếp tục thì bệnh chuyển sang giai đoạn bán cấp và sau đấy trở thành mạn tính, lúc này thương tổn khô, nhám, ngả đỏ, dạng sẩn, vảy mịn, dày lên cũng như liken hóa.

Một số chuyển động thường gặp: Dị ứng nguyên có thể từ thú vật (len, lông, da) hoặc từ thực vật (cây sơn độc, cây anh thảo, cây tỏi…). Trên toàn thế giới khoảng 10.000 cây cỏ đã bị nghi ngờ dẫn đến viêm da tiếp xúc dị ứng. Viêm da tiếp xúc do tiếp xúc với các vật dùng hàng ngày: như son môi, kem bôi mặt, kem đánh răng, đồng hồ đeo tay, thuốc móng tay, kính đeo mắt, kháng sinh bôi tại chỗ, đồ nhựa, ni lông, hộp diêm, tiền bằng kim loại cũng như chìa khóa nằm trong túi có thể dẫn đến viêm da tiếp xúc tại vùng da dưới đây đồ vật.Để chẩn đoán chàm tiếp xúc thường dùng test áp với dị nguyên được pha loãng trong dung môi: áp phản ứng nguyên trên da lành, băng kín sau 15 phút, 48 giờ đọc kết quả, nếu có ngứa và nổi mụn nước là dương tính. Đặc điểm đặc biệt của chàm thể tạng và chàm tiếp xúc là IgE tăng cao.

Điều trị:

– nhận ra dị ứng nguyên tiếp xúc và tránh tiếp xúc với dị ứng nguyên.

– dùng mỡ corticoids tại chỗ.

– Corticoids uống lúc bệnh lan rộng hay tổn thương ở mặt, sinh dục, uống vào buổi sáng.